Onderkoeling wat is het?
Onderkoeling is een te lage lichaamstemperatuur. Wat zijn de oorzaken van onderkoeling. Welke eerste hulp verlenen bij onderkoeling. Reanimatie bij onderkoeling. Opwarmen van slachtoffers bij een te lage lichaamstemperatuur. Hypothermie. Onderkoeling bij ouderen en baby’s.
Onderkoeling, de definitie ervan
De lichaamstemperatuur zakt tot een gevaarlijk laag niveau.
Plaatselijke onderkoeling wordt ook wel bevriezing genoemd.
Onderkoeling, een voorbeeld
Tante Nel is een 82 jarige vitale vrouw, ze staat nog volop in het leven. Ze woont nog zelfstandig en is regelmatig van huis, ze gaat graag naar de kaartclub, het koor en is regelmatig te vinden bij de dagopvang die op kleine afstand van haar appartement ligt. Eens per week eet ze gezellig bij haar neef en nicht en hun kinderen.
Het is woensdagmiddag 16 uur Carla stapt in de auto om tante Nel op te halen, ze belt haar altijd vooraf, zodat ze tante Nel weet dat ze onderweg is. De telefoon wordt niet beantwoord, misschien wacht ze al beneden. Aangekomen bij het appartement ziet Carla dat Tante Nel niet beneden staat te wachten, dit is raar. Carla gaat met de lift naar boven, als ze voor de deur staat met de sleutel hoort ze een zacht geroep, snel doet ze de deur open.
Tante Nel ligt op de grond in de douche, ze heeft veel pijn haar been ligt er vreemd bij. Snel belt Carla 112, na het geven van wat informatie is het nu wachten op de ambulance. Tante Nel is nog wel aanspreekbaar, ze zegt dat haar been zeer doet en ze heeft het koud, haar handen voelen koud aan en zijn bleek, haar lippen zijn blauw van kleur.
De ambulance is vrij snel aanwezig, het personeel gaat snel en nauwkeurig te werk. Naast een gebroken heup heeft tante Nel een lichaamstemperatuur van 34 graden, ze is onderkoeld. Carla raapt snel wat spulletjes bij elkaar en rijdt achter de ambulance aan richting het ziekenhuis.

8 verschijnselen van een te lage lichaamstemperatuur
gradatie | temperatuur | verschijnselen |
---|---|---|
Licht | 36-34 | rillen, klappertanden vermoeidheid bleke koude huid snellere ademhaling en hartslag |
34-33 | vermoeidheid verward, niet weten waar je bent ongelijke ademhaling trage hartslag | |
Matig | 32-31 | rillen stopt spier stijfheid geheugen stoornis grote (wijde) pupillen) ongelijke ademhaling trage hartslag beperkt of verminderd bewustzijn |
31-30 | vermindering van het bewustzijn lastig wakker te houden of wakker te maken langzame ademhaling en hartslag beperkt of verminderd bewustzijn | |
Ernstig | 30-28 | bewusteloos, buiten kennis grote pupillen onregelmatige ademhaling en hartslag |
28-25 | bewusteloos, buiten kennis onregelmatige hartslag kamerfibrilleren | |
<25 | ziet er levenloos, dood uit trage ademhaling en hartslag circulatiestilstand |
Ontstaan en oorzaken van onderkoeling
Onderkoeling kan ontstaan
Er zijn diverse ziektes die de kans op onderkoeling vergroten, denk hierbij aan de ziekte van addison, diabetes (suikerziekte), infecties, lever – nier falen, shock, astma, kanker en stress

Onderkoeling bij ouderen en baby’s
Ouderen en baby’s lopen meer risico om onderkoeld te raken, het lichaam is minder goed in staat om de temperatuur op pijl te houden.
Hoe kan je onderkoeling bij ouderen verhinderen.
Eerste hulp/ behandeling bij onderkoeling
Voorkomen verder verlies van lichaamswarmte
slachtoffer naar beschutte plaats brengen of warme ruimte indien mogelijk
verwijder natte kleding en zorg voor droge kleding of dekens
gebruik isolatiedekens
warme, zoete drank te drinken geven GEEN ALCOHOL of COFFEINE
controleer regelmatig de temperatuur
direct 112 bellen
ademweg vrijhouden
slachtoffer rustig laten liggen, zo min mogelijk beweging
slachtoffer warm inpakken met een deken en daaromheen een folie-of reddingsdeken, ook het hoofd!
Let op
Bij te snelle opwarming kan de bloeddruk dalen, waardoor het slachtoffer het bewustzijn kort kan verliezen (flauwte)
Alcohol zorgt voor het verwijden van de bloedvaten, hierdoor koelt een slachtoffer sneller af.