Onderkoeling wat is het?

Onderkoeling is een te lage lichaamstemperatuur. Wat zijn de oorzaken van onderkoeling. Welke eerste hulp verlenen bij onderkoeling. Reanimatie bij onderkoeling. Opwarmen van slachtoffers bij een te lage lichaamstemperatuur. Hypothermie. Onderkoeling bij ouderen en baby’s.

Onderkoeling, de definitie ervan

De lichaamstemperatuur zakt tot een gevaarlijk laag niveau.
Plaatselijke onderkoeling wordt ook wel bevriezing genoemd.

Onderkoeling, een voorbeeld

Tante Nel is een 82 jarige vitale vrouw, ze staat nog volop in het leven. Ze woont nog zelfstandig en is regelmatig van huis, ze gaat graag naar de kaartclub, het koor en is regelmatig te vinden bij de dagopvang die op kleine afstand van haar appartement ligt. Eens per week eet ze gezellig bij haar neef en nicht en hun kinderen.

Het is woensdagmiddag 16 uur Carla stapt in de auto om tante Nel op te halen, ze belt haar altijd vooraf, zodat ze tante Nel weet dat ze onderweg is. De telefoon wordt niet beantwoord, misschien wacht ze al beneden. Aangekomen bij het appartement ziet Carla dat Tante Nel niet beneden staat te wachten, dit is raar. Carla gaat met de lift naar boven, als ze voor de deur staat met de sleutel hoort ze een zacht geroep, snel doet ze de deur open.

Tante Nel ligt op de grond in de douche, ze heeft veel pijn haar been ligt er vreemd bij. Snel belt Carla 112, na het geven van wat informatie is het nu wachten op de ambulance. Tante Nel is nog wel aanspreekbaar, ze zegt dat haar been zeer doet en ze heeft het koud, haar handen voelen koud aan en zijn bleek, haar lippen zijn blauw van kleur.

De ambulance is vrij snel aanwezig, het personeel gaat snel en nauwkeurig te werk. Naast een gebroken heup heeft tante Nel een lichaamstemperatuur van 34 graden, ze is onderkoeld.  Carla raapt snel wat spulletjes bij elkaar en rijdt achter de ambulance aan richting het ziekenhuis.

onderkoeling lichaam temperatuur scan

8 verschijnselen van een te lage lichaamstemperatuur

gradatietemperatuurverschijnselen
Licht36-34rillen, klappertanden
vermoeidheid
bleke koude huid
snellere ademhaling en hartslag
34-33vermoeidheid
verward, niet weten waar je bent
ongelijke ademhaling
trage hartslag
Matig32-31rillen stopt
spier stijfheid
geheugen stoornis
grote (wijde) pupillen)
ongelijke ademhaling
trage hartslag
beperkt of verminderd bewustzijn
31-30vermindering van het bewustzijn
lastig wakker te houden of wakker te maken
langzame ademhaling en hartslag
beperkt of verminderd bewustzijn
Ernstig30-28bewusteloos, buiten kennis
grote pupillen
onregelmatige ademhaling en hartslag
28-25bewusteloos, buiten kennis
onregelmatige hartslag
kamerfibrilleren
<25ziet er levenloos, dood uit
trage ademhaling en hartslag
circulatiestilstand

Ontstaan en oorzaken van onderkoeling

Onderkoeling kan ontstaan

  • bij een drenkeling
  • een lage buitentemperatuur in combinatie met de windsnelheid en luchtvochtigheid
  • gebruik van alcohol en drugs kunnen ervoor zorgen dat je minder van de kou voelt
  • mate van bescherming (kleding)
  • fitheid van het slachtoffer

Er zijn diverse ziektes die de kans op onderkoeling vergroten, denk hierbij aan de ziekte van addison, diabetes (suikerziekte), infecties, lever – nier falen, shock, astma, kanker en stress

onderkoeling gevoelstemperatuur

Onderkoeling bij ouderen en baby’s

Ouderen en baby’s lopen meer risico om onderkoeld te raken, het lichaam is minder goed in staat om de temperatuur op pijl te houden.

Hoe kan je onderkoeling bij ouderen verhinderen.

  • ramen bij koud weer dicht houden
  • kamertemperatuur minimaal 20 graden, zeker bij het opstaan
  • dagelijks warm eten en regelmatig iets warms drinken
  • regelmatig bewegen
  • laagjes kleding over elkaar dragen

Eerste hulp/ behandeling bij onderkoeling

Voorkomen verder verlies van lichaamswarmte

Lichte onderkoeling (slachtoffer is aanspreekbaar)

slachtoffer naar beschutte plaats brengen of warme ruimte indien mogelijk
verwijder natte kleding en zorg voor droge kleding of dekens
gebruik isolatiedekens
warme, zoete drank te drinken geven GEEN ALCOHOL of COFFEINE
controleer regelmatig de temperatuur

Matige of ernstige onderkoeling (slachtoffer niet aanspreekbaar)

direct 112 bellen
ademweg vrijhouden
slachtoffer rustig laten liggen, zo min mogelijk beweging
slachtoffer warm inpakken met een deken en daaromheen een folie-of reddingsdeken, ook het hoofd!

Let op

Bij te snelle opwarming kan de bloeddruk dalen, waardoor het slachtoffer het bewustzijn kort kan verliezen (flauwte)

Alcohol zorgt voor het verwijden van de bloedvaten, hierdoor koelt een slachtoffer sneller af.